ضوابط طراحی و معماری اقامتگاه سنتی
اقامتگاه سنتی | مقدمه:
با استناد به جزء دوم بند ٣ قسمت ج ماده ١ آئین نامه ایجاد، اصلاح، تکمیل، درجه بندی و نرخگذاری تاسیسات گردشگری مصوب ١١/٤/١٣٩٤ هیأت محترم وزیران،<ضوابط ارزیابی و درجه بندی اقامتگاه های سنتی>به منظور بهبود وضعیت و ارتقاء کیفیت خدمات به گردشگران و مسافران، در چهار بخش و ٦ سر فصل به شرح زیر ابلاغ اجرا می گردد:
بخش اول: کلیات
تعاریف ، دامنه کاربرد ، الزامات کلی
بخش دوم: ضوابط و معیارها
۱ – ساختمان و تأسیسات ۲- تجهیزات و ملزومات ۳- خدمات به مهمان ۴- منابع انسانی و آموزش ۵- ایمنی و بهداشت ۶- دسترسی و توسعه پایدار
بخش اول: کلیات
– تعریف اقامتگاه سنتی
مکانی است که ساختار آن از نظر معماری بر پایه ی فرهنگ و هنر سنتی ایرانی در هر منطقه بوده و در چارچوب مقررات این ضابطه به عنوان یکی از مصادیق تاسیسات گردشگری از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مجوز فعالیت دریافت نموده و خدمات اقامتی و پذیرایی را به گردشگران داخلی و خارجی ارائه می نماید. بنای اقامتگاه سنتی باید حداقل یکی از ویژگیهای زیر را دارا باشند:
الف) قدمت تاریخی داشته باشند. ب) ارزش تاریخی داشته باشند. یعنی با یک واقعه یا شخصیت تاریخی مهم (ملی یا منطقه‌ای) در گذشته یا در دوران معاصر ارتباط داشته باشند یا یادگاری برجسته از یک دوره تاریخی باشند. پ) از نظر معماری، هنری، فرهنگی یا سایر ویژگیهای زیبایی‌شناختی ارزشمند باشند.
تبصره١: بناهای ارزشمند مانند خانه‌ها، سراها، کاخها، قصرها، قلعه‌ها و کاروانسراها که برای تبدیل به اقامتگاه مناسب بوده، با رعایت ضوابط حفاظت از ارزشهای فرهنگی‌تاریخی و سایر ضوابط می توانند به اقامتگاه سنتی تبدیل شوند.
تبصره٢: مرجع تعیین و تائید ویژگی‌ها و ارزش بناها وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.
– دامنه کاربرد
این ضوابط برای صدور مجوز بهره برداری و درجه‌بندی اقامتگاههای سنتی با تعریف ارائه شده کاربرد دارد. نامگذاری اقامتگاههای سنتی که براساس این ضابطه مجوز دریافت می‌کنند به شرح زیر است:
اقامتگاه سنتی
واحدهای اقامتی که مطابق ضوابط تعیین شده در این ضابطه مجوز دریافت می‌کنند از عنوان اقامتگاه سنتی استفاده می کنند. از آنجا که بنای این اقامتگاههای سنتی ممکن است از نظر کاربری اولیه متنوع باشد ، اضافه کردن نوع کاربری اولیه همانند کاروانسرا، قصر، قلعه، کاخ، خانه، سرای و… به ابتدای نام اقامتگاه مجاز است.
– الزامات کلی براي صدور مجوز بهره برداري اقامتگاههاي سنتی
١-٣- تبدیل و تغییر کارکرد بناهای ثبت شده در فهرست آثار ملی و یا دارای لوح و ابلاغ ارزشمندی بنا، نباید باعث تغییرات اساسی بنا و صدمه به اصالت آن شود.
٢-٣- تغییر کارکرد بنا باید صرفا در چارچوب طرح مصوب مرمت و احیای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باشد.
٣-٣- مالک یا مؤجر باید متعهد شود که در اجرای فرایند مرمت و تبدیل از اهل فن و خبرگان امر استفاده کند و دارای برنامه دائمی مرمت، تعمیر و نگهداری باشد.
٤-٣- برنامه دائمی مرمت، تعمیر و نگهداری باید مکتوب بوده و به تصویب وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برسد.
٥-٣- کلیه تغییرات و تعمیرات بنا باید براساس برنامه تعمیر و نگهداری صورت گیرد. در این برنامه باید موارد زیر به روشنی مشخص شده باشد:
- نقشه‌های معماری از جمله نقشه‌های مجموعه، محوطه‌سازی، طبقات، مقاطع طولی و عرضی، نماها، معماری داخلی و نقشه های تاسیساتی و محاسباتی و تغییرات مورد نظر
- در بخش فنی ساختمانی و تأسیسات و تجهیزات به معماری بنا و ویژگی میراثی بودن آن توجه کامل شود و جزئیات مربوط به نصب تاسیسات، تعمیر و نگهداری آنها مشخص شود.
- مقررات الزامی حریم بناهای تاریخی و میراثی با توجه به ضوابط ملی در آن مشخص شده و رعایت گردد.
٦-٣- در خصوص اقامتگاه های سنتی غیرتبدیلی، لازم است کلیه قسمت های بنا از قبیل: محوطه، طبقات، مقاطع طولی و عرضی، نماها، نقشه های تاسیساتی و محاسباتی طوری طراحی و اجرا شود که با اصول معماری سنتی ایرانی همخوانی داشته باشد.
٧-٣- اقامتگاه های سنتی باید مشخصات فنی زیر را داشته باشند.
درجه ۳ حداقل مساحت ۱۵۰ متر مربع حداقل اتاق ۴ واحد حداقل عرض گذر دسترسی ۶ متر میباشد ،درجه ۲ حداقل مساحت ۲۰۰ متر مربع حداقل اتاق ۷ واحد حداقل عرض گذر دسترسی ۸ متر میباشد ، درجه ۱ حداقل مساحت ۲۵۰ متر مربع حداقل اتاق ۱۰ واحد حداقل عرض گذر دسترسی ۱۰متر میباشد. درجه ۳ مساحت فضای نشیمن عمومی به تناسب تعداد تخت ۵/۱ متر مربع مساحت پذیرش ۳مترمربع ، درجه ۲ مساحت فضای نشیمن عمومی به تناسب تعداد تخت ۵/۱ متر مربع مساحت پذیرش ۵مترمربع ، درجه ۱ مساحت فضای نشیمن عمومی به تناسب تعداد تخت ۵/۱ متر مربع مساحت پذیرش ۷مترمربع میباشد. ( درجه ۳ ، درجه ۲ ، درجه ۱ ) حداقل مساحت اتاق یک تخته ۷ مترمربع دو تخته ۹ مترمربع و اتاق سه تخته ۱۲ مترمربع می باشد.
بخش دوم ضوابط و معیار
ساختمان و تاسیسات :
وضعیت بنا در اقامتگاه سنتی باید حداقل یکی از شرایط زیر را داشته باشد.
اثر ملی باشد ، قدمت تاریخی داشته باشد (بیش از ١٠٠ سال قدمت داشته باشد) ، ارزش تاریخی داشته باشد. یعنی با یک واقعه یا شخصیت تاریخی مهم (ملی یا منطقه‌ای) در گذشته یا در دوران معاصر ارتباط داشته باشند یا یادگاری برجسته از یک دوره تاریخی باشند ، بنا از نظر معماری، هنری، فرهنگی یا سایر ویژگیهای زیبایی شناختی ارزشمند باشد.
دسترسی آراستگی و وضعیت مناسب نمای بتای اقامتگاه سنتی
مشاهده و بررسی شامل نمای ساختمان، وضعیت کلی بام، دربها و پنجرهها. بررسی شود که آیا نمای ساختمان به‌طور منظم مورد رسیدگی و حفظ و نگهداری قرار گرفته، همچنین اینکه دیوارها به مخدوش نشده باشند. ارزیاب باید از تمام فضاهای خارجی اقامتگاه، بازدید کاملی به‌عمل بیاورد. در صورت ایجاد تردید در نظافت و وضعیت هر یک از بخش‌ها، باید از مسئول اقامتگاه درخصوص اتفاقات غیر قابل پیش‌بینی ( از قبیل تغییرات جوی) که اخیراً روی داده و موجب خسارات ناچیزی شدهاست و همچنین در مورد راهحل‌های این قبیل مشکلات توضیح خواست. در این‌گونه موارد، بهرهبردار باید مدارك قابل قبولی را مبنی بر بکارگیری راهکارهای مناسب جهت حل مشکل ارائه دهد. چنانچه خسارات وارده جدی مشاهده شود نهاد ارزیاب موظف است تا بازدید جدیدی را در دستور کار قرار دهد. فرایندی مدون و برنامه‌ریزی‌شده جهت کنترل وضعیت مناسب در اقامتگاه وجود داشته باشد.
دسترسی آراستگی و وضعیت مناسب محوطه ها و فضای سبز و مبلمان مربوطه اقامتگاه سنتی
فضاهای عمومی شامل مسیرهای دسترسی، فضاهای سبز، محوطه‌ها، ایوانها و دالانهاست. به‌منظور آنکه این معیارمورد تایید باشـــد باید یک نگاه کلی به مجموعه داشـــت و اطمینان حاصـــل نمود که محوطه‌ها آراســته و پاکیزه بوده و مبلمان آن ســالم، قابل‌اســتفاده و غیرمخدوش باشــند. ارزیاب باید فضـای خارجی اقامتگاه را به طور دقیق و کامل بررسـی نموده و وضعیت نظافت و کیفیت رسیدگی و حفظ و نگهـداری تجهیزات مربوطـه را مورد ارزیابی قرار دهد . در صـــورت ایجاد تردید در نظافت و وضـعیت هر یک از بخش‌ها، باید از مسئول اقامتگاه درخصوص اتفاقات غیر قابل پیش بینی ( از قبیل تغییرات جوی) کـه اخیراً روی داده و موجب خســـارات ناچیزی شـــدهاســـت و همچنین در مورد راه حل‌های این قبیل مشکلات توضیح خواست. در این گونه موارد، بهره بردار باید مدارك قابل قبولی را مبنی بر بکارگیری راهکارهای مناسـب جهت حل مشکل ارائه دهد. چنانچه خسارات وارده جدی‌تر بود، نهاد ارزیاب موظف است تا بازدید جدیدی را در دستور کار قرار دهد.
تابلوی سر در اصلی با وضعیت مناسب جهت اقامتگاه سنتی
تابلوی سردر باید با سبک معماری اقامتگاه و اقلیم همخوانی داشته باشد. برای آنکه این معیار دارای اعتبار باشد، نوشته‌های موجود در تابلو باید از بیرون مشخص و خوانا باشد (مگر آنکه از سوی مقامات ذیصلاح مجوز این کار صادر نشده و یا مغایر با مقررات محلی باشد.) تابلوی اقامتگاه باید در وضعیت مناسب و با نوشته‌های‌آن، کاملاً خوانا باشد ( برای مثال: کلیه کلمات باید قابل رؤیت و غیر مخدوش باشند). کل تابلو باید روشن باشد. در نوشته‌ی تابلو بایستی نام اقامتگاه، درجه با قلم یکسان و حروف درشت و به دو زبان انگلیسی و فارسی باشد. واژه تابلو در معنای کلی آن به اعلان قابل رؤیت نام تجاری واحد اقامتی اطلاق می‌گردد.
طراحی و دکوراسیون داخلی مجموعه اقامتگاه سنتی
طراحی فضاهای داخلی و بکارگیری عناصر بصری و یا تجهیزات باید متناسب با هویت بنا، سبک و دوره معماری و اقلیم منطقه باشد.
روشنایی مناسب فضاهای عمومی اقامتگاه سنتی
مشاهده و بررسی اینکه فضاهای عمومی مانند ورودی و ایوان و غیره از روشنایی مناسب در تمام ساعات شبانه‌روز برخوردار هستند. روشنایی مناسب به روشنایی‌ای اطلاق می‌شود که به میهمان امکان خواندن و تشخیص تابلوهای راهنما و اعلانات مفید در هر ساعت از شبانه‌روز را بدهد و بتواند بدون هیچ مشکلی به طرف درب ورودی راهنمایی گردد. بنا به درخواست نهاد ارزیاب، بهره بردار مدارك تصویری لازم بخصوص در هنگام شب را جهت توجیه و تایید این معیار ارائه می‌دهد. روشنایی در شب نباید برای اتاقها ایجاد مزاحمت کند. استفاده از المان های سنتی در طراحی چراغ ها الزامی است.
فضای نشیمن عمومی اقامتگاه سنتی
فضای نشیمن عمومی به فضاهایی اطلاق می‌گردد که در آن میهمان می‌تواند در آرامش به انتظار نشیند، مطالعه و یا گفتگو کند. این فضا با توجه به معماری اقامتگاهها می‌تواند در اشکال، اندازهها یا محل‌های مختلفی از اقامتگاه استقرار یابد. با این حال، بهتر است نزدیک به ورودی و بخش پذیرش باشد مشروط بر اینکه به هویت بنا آسیب وارد نکند.
تابلو های راهنما و هشدار دهنده در محیط اقامتگاه سنتی
برای آنکه این معیار دارای اعتبار باشد، تابلو باید در مکان مناسب و قابل رویت نصب شود، نوشته‌های تابلو باید خوانا، غیرمخدوش و طراحی تابلوها متناسب با هویت و سبک معماری بنا باشد. استفاده از تابلوهای تفسیری و وجود زبان دوم (انگلیسی) ضروری است. استفاده از علائم گرافیکی گویا و منطبق با استانداردهای بین‌المللی در تابلوهای راهنما ارجح است. تابلوهای هشداردهنده باید از جنس مناسب با اقمتگاه سنتی، شب‌نما و در ارتفاع مناسب باشند.
فضای استراحت در ایوان اقامتگاه سنتی
(در صورت وجود ایوان) تخصیص فضایی در ایوانها برای استراحت و استفاده از چشم‌انداز اقامتگاه؛ در این فضا بهتر است از میز و صندلی یا نیمکت‌های سنتی یا سایر وسائل متناسب با سبک معماری، هویت بنا و دوره استفاده کرد ایوان باید ایمن باشد.
سیستم برق اضطراری در اقامتگاه سنتی
دستگاه مولد برق اضطراری به‌طور اتوماتیک باید در وضعیتی مناسب و بدون عیب در مکانی مناسب قرار گرفته و از نظر صدا و لرزش برای مهیمانان ایجاد مزاحمت ننماید. اقامتگاه درجه ٢و٣ مولد اضطراری می‌تواند بشکل ژنراتور نبوده و از تکنیک‌های باطری یا اینورتور استفاده شود. در خصوص وضعیت بنا و محوطه بازی و فضای سبز و روشنایی محوطه و تابلو و سرور اصلی و دکوراسیون داخلی تابلو های راهنما و هشدار دهنده و سیستم برق اضطراری ، آب شرب ، نمازخانه ، پارکینگ و غیره اقامتگاه سنتی ، اتاق های اقامتگاه سنتی شامل حیاط های بیرونی و ایوان ختصاصی یا هشتی اختصاصی برای اقامتگاه و نورگیر بودن اتاقها و سرویس بهداشتی ، حمام اختصاصی و سیستم های گرمایش و سرمایش و تهویه ( به بخش دانلود ها مراجعه شود ).
آشپزخانه اقامتگاه سنتی
تجهیزات باید متناسب با منو خوراک های سنتی انتخاب شده و کارکرد ایمنی داشته باشند .
انبار مواد غذائی و سردخانه
انبار مواد غذایی الزاما نباید داخل آشپزخانه باشد ولی باید مجهز به یخچال یا فریزر صنعتی نگهداری مواد غذایی در شرایط مناسب باشد. در اقامتگاه های بزرگ و دارای سفره خانه با توجه به نوع سرویس در خوراك و تنوع آن باید سردخانه های مجهز (در ظرفیت لازم) و با قابلیت کنترل برودت وجود داشته باشد.
در خصوص خوراک و نوشیدنی ها و تنوع غذائی و غذا های سنتی در اقامتگاه سنتی ، خدمات فرهنگی در اقامتگاه های سنتی صنایع دستی و نمایشگاه ها ، امور بهداشت و کمکهای اولیه و اطفای حریق و خروج اضطراری در اقامتگاه سنتی ( به بخش دانلود ها مراجعه شود ) ، توسعه پایدار و دسترسی افراد کم توان و ناتوان و معلول در اقامتگاه سنتی ( به بخش دانلود ها مراجعه شود )
برای اخذ هر نوع مجوز گردشگری و موافقت اصولی و کاربری گردشگری و اخذ وام بانکی با مشاوران هتل توریستی در ارتباط باشید.
ارتباط با ما
شماره تماس :
۰۹۱۱۱۲۴۴۷۹۷
۰۹۱۱۲۵۲۹۵۲۵
۰۹۱۱۱۵۶۳۱۲۶
اینستاگرام :
hotel-touristi-iran
ایمیل :
af.valipoor@gmail.com
ثبت دیدگاه